09.03.2023
Zaopatrzenie budynku w instalacje gazowe powinno odpowiadać potrzebom użytkowym i warunkom wynikającym z właściwości fizykochemicznych gazu oraz warunkom technicznym przyłączenia do sieci gazowej, określonym przez dostawcę gazu.
Najczęściej stosowane są dwa rodzaje gazu:
– gaz ziemny, uzyskany z głębokich odwiertów, często jako produkt uboczny przy wydobywaniu ropy naftowej. Składa się w 60 do 95% z metanu z domieszkami innych węglowodanów. Nie zawiera szkodliwego tlenku węgla, więc nie jest trujący, ale – w razie niestosowania się do uwarunkowań prawnych jego stosowania – nadzwyczaj wybuchowy. Wartość opałowa dochodzi do 900 kcal na metr sześcienny;
– gaz płynny (skroplony), mieszanina propanu i butanu, produktów ubocznych przeróbki ropy naftowej, skroplonych pod ciśnieniem. Cięższy od powietrza, a więc jego zbiorniki nie mogą mieścić się np. w piwnicy. Jest wykorzystywany w gospodarstwach domowych nieprzyłączonych do sieci gazowej. Dostarczany w stalowych butlach (gazyfikacja bezprzewodowa). Ma bardzo dużą wartość opałową: 22000 do 28000 kcal na metr sześcienny.
Budynki niskie, w razie braku możliwości ich przyłączenia do sieci gazowej lub sieci lokalnej, mogą być zasilane z baterii butli lub zbiorników stałych gazu płynnego. Natomiast w budynku mieszkalnym, w którym istnieje instalacja zasilana z sieci miejskiej, stosowanie instalacji gazu płynnego z butli jest zabronione. Również nie mogą być zakładane instalacje do gazu cięższego od powietrza w pomieszczeniach, których poziom podłogi znajduje się poniżej otaczającego terenu.
Instalacje gazowe, ich rodzaj, materiały i sposoby prowadzenia oraz sytuowanie ich odbiorników są w zasadzie ściśle określone przepisami. Indywidualna korekta inwestora, i to przy zachowaniu wymaganych przepisami warunków, może dotyczyć zaledwie większego lub mniejszego wymiaru długości przewodu.
W przeprowadzaniu instalacji gazowej (gazu ziemnego) należy używać przewodów z rur stalowych bez szwu lub rur stalowych ze szwem, przewodowych, zgodnych z wymaganiami Polskich Norm, łączonych przez spawanie. Stosowanie połączeń gwintowanych dopuszcza się tylko w przyłączach armatury oraz do innych zespoleń w budynku, w przypadkach wyszczególnionych zapisami Prawa Budowlanego.
Dopuszcza się prowadzenie przewodów instalacji gazowej przez pomieszczenia mieszkalne pod warunkiem zastosowania rur miedzianych, łączonych przez lutowanie lub rur stalowych bez szwu, łączonych przez spawanie.
Przewody instalacji gazowej, w stosunku do przewodów innych instalacji, stanowiących wyposażenie budynku, takich jak centralnego ogrzewania, wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej, piorunochronnej itp., należy lokalizować w sposób zapewniający bezpieczeństwo ich użytkowania. Odległość między przewodami instalacji gazowej a innymi powinna umożliwiać swobodne wykonywanie na nich prac konserwacyjnych.
Poziome odcinki instalacji gazowych wolno sytuować w odległości co najmniej 0,1 m powyżej przewodów innych, natomiast jeżeli gęstość gazu jest większa od gęstości powietrza – poniżej przewodów elektrycznych i urządzeń iskrzących. Przewody gazowe, krzyżujące się z innymi instalacjami powinny być od nich oddalone co najmniej o 20 mm.
W piwnicach przewody instalacji gazowej należy prowadzić na powierzchni ścian. Natomiast na innych kondygnacjach dopuszcza się ich prowadzenie w bruzdach, osłoniętych nieuszczelnionymi ekranami lub wypełnionych – po uprzednim wykonaniu próby szczelności – łatwo usuwalną masą tynkarską, nie powodującą korozji przewodów. Wypełnianie bruzd, w jakich są prowadzone przewody z rur miedzianych, jest zabronione.
Przewody z rur stalowych, po wykonaniu próby szczelności, powinny być zabezpieczone przed skutkami korozji (np. przez pokrycie ich powierzchni środkami malarskimi).
Urządzenia pomiarowe zużycia gazu należy instalować w szafkach metalowych wentylowanych, oddzielnie dla każdego z odbiorców. Muszą być zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych, znajdować się w przedziale wysokości od 0,3 do 1,8 m od poziomu podłogi do spodu gazomierza i co najmniej 0,5 m od poziomu terenu. Przed każdym gazomierzem należy zainstalować zawór odcinający. Jeżeli gazomierz jest zamontowany w jednej szafce z zaworem głównym, Prawo Budowlane uznaje, że wymaganie to jest spełnione.
Gazomierzy nie wolno instalować: 1) w pomieszczeniach mieszkalnych, łazienkach, czy innych, w których istnieje zagrożenie korozji (wilgoć, opary związków chemicznych itp.), 2) we wspólnych wnękach z licznikami elektrycznymi, 3) w odległości mniejszej – w rzucie poziomym – niż 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska, 4) w odległości mniejszej niż 3m od urządzenia gazowego, mierząc w rozwinięciu długości przewodu.
Wszelkich czynności instalacyjnych oraz na instalacjach i urządzeniach gazowych wolno dokonywać tylko fachowcom uprawnionym lub pod ich autoryzowanym nadzorem, na podstawie uprzednio sporządzonej i zatwierdzonej dokumentacji, posiadającej rangę projektu. Szczegółowe przepisy wykonawcze: Prawo Budowlane i Mieszkaniowe oraz rozporządzenia odnośnych ministrów w przepisach wymienionej ustawy.
Jeśli w pomieszczeniu czuć charakterystyczną woń gazu należy natychmiast przedsięwziąć następujące środki zaradcze, w kolejności:
- otworzyć okna i drzwi, spowodować przeciąg,
- zamknąć wszystkie kurki gazowe w urządzeniach odbiorczych gazu, również zawór główny przed gazomierzem lub na butli z gazem,
- nie dotykać przełączników na instalacji elektrycznej, które zazwyczaj iskrzą,
- nie podchodzić z otwartym płomieniem (np. na świecy) w celu obejrzenia instalacji w pomieszczeniu zaciemnionym, nie palić papierosów,
- zawiadomić pogotowie gazowe, również policję.
W kolejnym odcinku coś o sposobie powitania opóźniającej się wiosny.
Andrzej Markowski-Wedelstett
