Andrzej Markowski-Wedelstett: Wtyczki i złącza3 min czytania


21.10.2024

Wtyczki ze stykiem ochronnym stanowią praktyczne rozwiązanie uziemienia. Obecnie w budynkach instalacje elektryczne są trójprzewodowe – dwa przewody prądowe, jeden połączony z ziemią. Odbiorniki, przystosowane do tego systemu, swoje metalowe korpusy mają połączone z przewodem uziemionym. Takie, bezpieczne uziemienie korpusu odbiornika następuje jednak tylko wówczas, gdy włączony jest on do sieci trójprzewodowej za pomocą trójprzewodowej wtyczki ze stykiem ochronnym.

Należy mieć na uwadze, że praca przy instalacjach elektrycznych może mieć miejsce tylko w wyjątkowych przypadkach i to przy zachowaniu szczególnej ostrożności. Zgodnie z przepisami urządzenia elektryczne mogą być zakładane i zmieniane tylko przez uprawnionych fachowców. Do takiego wyposażenia zalicza się każdy sprzęt, jaki może być podłączony do prądu. Z punktu rozumienia prawnego nie wolno więc osobie nieuprawnionej wykonać przyłącza nawet do lampy. W praktyce przepis ten nie jest – niestety – rygorystycznie przestrzegany, zwłaszcza, że kontrola jest mało możliwa. Gdyby jednak wskutek takich prac nastąpił jakiś wypadek, to odpowiedzialność spadłaby na ich wykonawcę. Tę uwagę należy mieć na uwadze przy podpisywaniu polisy ubezpieczającej dom, mieszkanie, czy też każdą inną nieruchomość podłączoną do sieci energetycznej.

Przed przystąpieniem do tego rodzaju robót trzeba dobrze się zastanowić nad koniecznym do ich wykonania własnym zasobem wiadomości fachowych. Do ich podstwowych zasad – przed przystąpieniem do naprawy – należy:

● zaznajomić się z możliwością wyboru rodzajów przewodów mogących służyć do zastosowania w poprowadzeniu w domu instalacji elektrycznej: ich wybór jest bardzo ważny, każdy przewód powinien być wykonany zgodnie z wymaganiami dla właściwej grubości i długości, wszystkie przewody powinny być odpowiednio oznakowane, aby wszelkie usterki mogły zostać wykryte i usunięte, przewody do instalacji domowej powinny spełniać wymogi określone w normach elektrycznych, a także posiadać atesty i deklaracje zgodności ze specyfikacjami, ważne jest również, aby wszystkie przewody były dobrze ochronione przed uszkodzeniami i mogły służyć w odpowiednim czasie,

● wyjąć wtyczkę z jej gniazdka,

● wyłączyć bezpieczniki (wykręcić rzadko już dzisiaj spotykane tzw. „korki” lub wyłączyć automat),

● zwrócić uwagę domownikom, aby w czasie reperacji czy wymiany sprzętu lub przewodów nikt – przez pomyłkę – nie włączył bezpieczników,

● pamiętać, że nigdy nie wolno dotykać jednocześnie wszystkich przewodów kabla, nawet jeśli bezpieczniki są wyłączone i ma się przekonanie, że „nic złego stać się nie może”.

Budowa wtyczek i gniazd wtykowych wystarcza na możliwość ich pracy liczoną w latach. Jeśli jednak po dłuższym okresie zdarzy się, że pękną w tych urządzeniach jakieś sprężynki, blaszki dociskowe lub ulegną zniszczeniu tulejki kontaktowe, pęknie izolator czy pokrywki z tworzywa, wówczas należy wymontować gniazdko, albo wtyczkę – odłczyć je od kabli i zastąpić nowymi. Nie wolno próbować naprawy takich części tylko wymienić cały łącznik (wtyczkę) lub gniazdko (tego samego typu).

Andrzej Markowski-Wedelstett