2015-07-15. Trzeba się będzie nauczyć nowego słowa: pentakwark. Co to – o tym niżej w informacji serwisu KopalniaWiedzy. Dlaczego to ważne i dlaczego to dobra nowina, choć zapewne (poza doktoratem dla młodziutkiego dość przypadkowego odkrywcy i radością kilkunastu fizyków-teoretyków nic nikt z tego doraźnie nie będzie miał? Odpowiedź na oba pytania jest taka sama i prosta, choć znam osobiście takich, do których nie trafia: bo wiemy dużo więcej o naszym Wszechświecie niż wiedzieliśmy przed dwoma dniami.

Podobny problem z lotem sondy Nowe Horyzonty niemal poza granice naszego Układu, do eksplanety Pluton (eks- bo ją jakiś czas temu zdegradowano; to już nie planeta, ale duża planetoida) i uzyskanie jej wspaniałych zdjęć. Nikt z tego poza wiedzą i satysfakcją nic nie będzie miał (w szczególności klasa robotnicza i w ogóle lud pracujący miast i wsi), a osiągnięcie kosztowało jakąś bajońską zupełnie sumę i lata pracy zespołu najwybitniejszych fachowców. Czyż nie lepiej było wydać te pieniądze na badania nad rakiem, albo zbudowanie jakiegoś super-ekstra-hiper-lasera?

Otóż nie lepiej. Poszerzenie w sposób istotny granic ludzkiego poznania jest rzeczą bezcenną. Nie wiemy, czy te odkrycia nie przydadzą się w praktyce za lat 10 czy może 100… Ale jeśli się nawet nie przydadzą nigdy – też było warto. Bo – powtórzę – wiemy dziś więcej niż przedwczoraj. Jeden laser, jeden samochód, jeden komputer więcej – jak się dobrze zastanowić: jakie to ma znaczenie?

W CERN-ie odkryto pentakwarki

Naukowcy z CERN-u poinformowali o odkryciu nowej klasy cząstek – pentakwarków. Odkrycia dokonano w ramach eksperymentu LHCb w Wielkim Zderzaczu Hadronów.

Pentakwarki to nie są po prostu jakieś tam nowe cząstki. To sposób łączenia kwarków, podstawowych cegiełek materii, we wzorce, jakich nie zauważono w czasie całych 50-letnich badaniach nad tymi cząstkami. Badanie ich właściwości może pomóc nam w zrozumieniu materii, protonów i neutronów, z których jesteśmy stworzeni – mówi Guy Wilkinson, rzecznik prasowy LHCb.

W 1964 roku fizyk Murray Gell-Mann stwierdził, że bariony, którymi są np. protony i neutrony, składają się z trzech obiektów, które nazwał kwarkami, a inne cząstki, mezony, składają się z pary kwark-antykwark. Za to odkrycie otrzymał w 1969 roku Nagrodę Nobla z fizyki. Zaproponowany przez Gella-Manna model dopuszcza też istnienie innych połączeń kwarków, jak np. pentakwarki złożone z czterech kwarków i antykwarka. Naukowcy przez lata szukali pentakwarków, ale ich prace nie dały jednoznacznych wyników.
Teraz fizycy z LHCb stwierdzili istnienie pentakwarków. Ich następnym celem jest zbadanie, w jaki sposób kwarki i antykwark łączą się ze sobą w pentakwarku.

Bardziej szczegółowe informacje o odkryciu opublikowano na stronie eksperymentu LHCb.