Agnieszka Zakrzewicz: Konflikt bez wyjścia. Tło i przyczyny terroryzmu23 min czytania

Skutki bombardowania demokracją

W ramach doktryny „ataku prewencyjnego” administracji Georg’a W. Busha – USA i siły sprzymierzone uderzyły na Irak 20 marca 2003 r. (w skład koalicji wchodziło: 250 tys. żołnierzy z USA; 45 tys. z Wielkiej Brytanii; 2 tys. z Australii; 180 z Polski [oddziały GROM], wspierane przez 50 tys. partyzantów kurdyjskich). Przeciwko atakowi na Irak wypowiedziała się większość członków Rady Bezpieczeństwa (W tym Rosja, Chiny i Francja). Oficjalnie działania zbrojne zakończyły się już 1 maja 2003 r. Saddama Husajna aresztowano 13 grudnia 2003 r., – był asem w amerykańskiej talii kart 52 poszukiwanych członków jego reżimu z sunnickiej partii Baas. Powieszono go trzy lata późnej na podstawie wyroku sądu najwyższego. Jeszcze przed II wojną w Zatoce Perskiej w kuluarach administracji amerykańskiej narodziła się idea „eksportowania demokracji” na cały Bliski Wschód – czego modelem miała być właśnie „Operation Iraqi Freedom”.

Dżama’at at-Tauhid wa-al-Dżihad (Al-Ka’ida Mezopotamii) – zaczątek salafickiej (sunnickiej) partyzantki terrorystycznej pod wodzą Abu Musaba Az-Zarkawiego (zabity w nalocie amerykańskim w 2006 r.), sięga okresu bezprawia w Iraku, który rozpoczął się po zwycięstwie Amerykanów. Imię Az-Zarkawiego, które świat poznał po porwaniu i okrutnym zabójstwie Nicka Berga, jest związane z bitwami o Falludżę, które stały się punktem zwrotnym w okresie stabilizacji Iraku. W walkach o to rackie miasto ważną rolę odegrał polski GROM. Udział w wojnie najemników pracujących dla prywatnych firm wojskowych (spalenie i powieszenie na moście ciał czterech pracowników Blackwater było bezpośrednią przyczyną pierwszej bitwy), zbombardowanie meczetu oraz użycie białego fosforu – wzbudziło wiele kontrowersji. W tym okresie pierwsze grupy milicji z byłych szeregów partii Baas, szkolone i zbrojone przez USA przechodziły na stronę al-ka’idystów i ekstremistów. Wojska amerykańskie stabilizujące kraj zaczęły być postrzegane przez Irakijczyków jako siły okupacyjne.

Po śmierci az-Zarkawiego, 15 października 2006 roku organizacja kierowana przez jego następcę – Abu Abd Allah ar-Raszid al-Baghdadiego (zabity w 2010 r.), przyjęła nazwę Państwa Islamskiego w Iraku. Schedę po nim przejął Abu Bakr al-Baghdadi (zwany al-Baghdadim II). Wojska amerykańskie wycofały się z Iraku w 2011 r. Od tego momentu salaficka organizacja terrorystyczna rozpoczęła zamachy bombowe na terenie całego kraju wymierzone w szyitów i struktury państwowe, co doprowadziło na skraj domowej wojny religijnej i zainfekowało cały Bliski Wschód. Dziś już wiemy oficjalnie, że Daesh został stworzony przez USA, które szkoliło (tak jak ibn Ladena) również al-Baghdadiego.

Putin miał kalifat pod nosem

Już 11 października 1999 r., wybuchła trwająca niemal 10 lat II wojna czeczeńska. Można ją podzielić na dwie fazy: regularna wojna trwająca od października 1999 do kwietnia 2000, walki partyzanckie od kwietnia 2000 do kwietnia 2009 r.  Po powstaniu Państwa Islamskiego w Iraku również separatyści czeczeńscy od 2007 roku zabiegali o utworzenie muzułmańskiego ponadetnicznego państwa wyznaniowego, mającego obejmować niemal całe terytorium Kaukazu Północnego. Samozwańczy Emirat Kaukaski został uznany za organizację terrorystyczną przez Rosję, ONZ, UE i USA. II wojna czeczeńska zakończyła się wcieleniem Republiki Czeczeńskiej do FR. Na Kaukazie Północnym incydenty zbrojne nasiliły się po ogłoszeniu samozwańczego kalifatu na Bliskim Wschodzie.

Bezpośrednimi przyczynami wybuchu II wojny czeczeńskiej były zamachy bombowe przeprowadzone w Moskwie, Riazaniu i Władywostoku mające miejsce w 1999 r. Istnieje hipoteza, że za nimi stali nie separatyści, ale rosyjskie służby specjalne. Faktem jest jednak, w Czeczeńskiej Republice Iczkerii w latach 1996-1999 doszło do całkowitego rozkładu struktur państwowych, wprowadzono szariat, rozwijano kontakty z już istniejącą z Al-Ka’idą, i próbowano utworzyć islamski kalifat po ataku na Dagestan.

Najgłośniejszymi zamachami terrorystycznymi był atak na moskiewski teatr na Dubrowce w październiku 2002 r. dokonany przez szahidki (czarne wdowy-kamikadze), wysadzenie w locie dwóch samolotów cywilnych w sierpniu 2004 r. (również przez kobiety-samobójczynie) i zamach w metrze moskiewskim oraz najokrutniejszy atak na szkołę w Biesłanie 1 września 2004 roku, kiedy to na skutek działań zamachowców i szturmu rosyjskich oddziałów specjalnych oraz milicji zginęło blisko 350 osób a 700 zostało rannych. Ataku w Północnej Osetii dokonała grupa uzbrojonych terrorystów należących do sił czeczeńskiego dowódcy Szamila Basajewa.

Niektórzy amerykańscy krytycy polityki Putina uważają, że Czeczeńska Republika Iczkerii przed I wojną czeczeńską (1994-96) była umiarkowanym państwem islamskim, a Asłan Maschadow (który pokonał w wyborach radykalnego islamistę Szamila Basajewa) oraz historyczny przywódca Dżochar Dudajew zostali zgładzeni w niejasnych okolicznościach, najprawdopodobniej przez rosyjskie służby specjalne, co utorowało drogę do przejęcia władzy przez Ramzana Kadyrowa. Wojska rosyjskie stosowały strategię spalonej ziemi, pacyfikacje i tortury w tajnych więzieniach.