2016-11-22.
Tak więc – koło się obróciło. Minął rok publikacji tych kalendariów — i znów szukamy w kalendarzu ważnych dla historii cywilizacji człowieka momentów. Oto one: smutne, zabawne lub po prostu ciekawe.
18 listopada
Tak jakoby wyglądał Wilhelm Tell
1307 – Według legendy Wilhelm Tell zestrzelił z kuszy jabłko umieszczone na głowie swego syna. Ciekawe, że legenda zawiera tak dokładne datowanie.
1860 – Urodził się Ignacy Jan Paderewski, wielki polski pianista, kompozytor, polityk, minister spraw zagranicznych, premier RP (zm. 1941)
1959 – Premiera filmu kostiumowego Ben-Hur w reżyserii Williama Wylera. Pomyśleć: do dziś wyświetlany co i raz w telewizjach. Modelowe widowisko.
19 listopada
1819 – Otwarto Muzeum Prado w Madrycie. jedno z najważniejszych i najbogatszych muzeów na świecie. Zostało utworzone przez króla Ferdynanda VII na prośbę jego drugiej żony, Marii Izabeli Braganza.
1916 – Urodził się George Hall, aktor kanadyjski (zm. 2002). Występował w roli starego Indiany Jonesa w serialu Kroniki młodego Indiany Jonesa.
Hayabusa
2005 – Japońska sonda kosmiczna Hayabusa wylądowała na planetoidzie Itokawa. Kapsuła z próbkami dostarczona została na Ziemię 13 czerwca 2010. Itokawa to licząca 294 m szerokości i 535 m długości planetoida należąca do grupy Apollo.
20 listopada
1866 – James Haven i Charles Hittrick z Cincinnati w amerykańskim stanie Ohio opatentowali jojo (inaczej zwane kołem Maxwella) – rodzaj zabawki w postaci ciężarka-szpulki zawieszonego na sznurku. Ciężarek, opuszczony na sznurku trzymanym za nieumocowany koniec, rozwija go wpadając w ruch obrotowy.
1990 – Około południa (pomiędzy 10:57 a 13:25) został wysłany pierwszy email do Polski. Jego autorami (nadawcami) w CERN byli wspólnie dr Grzegorz Polok i mgr Paweł Jałocha, a został on odebrany w Krakowie przez mgr. inż. Andrzeja Sobalę
ISS
1998 – Został wyniesiony na orbitę pierwszy moduł Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Składa się obecnie z 15 głównych modułów (docelowo ma ich liczyć 16) i umożliwia jednoczesne przebywanie sześciu członków stałej załogi (trzech do roku 2009).
21 listopada
1694 – Urodził się Voltaire, właśc. François-Marie Arouet, francuski pisarz, dramaturg, filozof, historyk (zm. 1778). Został uznany za wroga starego porządku i jest do dziś niemile widziany przez rozmaite Kościoły, z katolickim (który wyjątkowo nie znosi epoki Oświecenia) na czele. Sam Voltaire był po prostu zwolennikiem liberalizmu obyczajowego i wolnomślicielstwa.
Britannic przed przerobieniem na statek-szpital
1916 – Zatonął HMHS Britannic, bliźniaczy statek RMS Titanica. O 8:12 rano w swoim szóstym rejsie po Morzu Egejskim „Britannic” wpadł na minę postawioną przez niemiecki okręt podwodny SM U-73 i zatonął w ciągu 55 minut. Britannic – choć zbudowany jako statek cywilny – nigdy nie służył pasażerom. Pełnił służbę jako pływający szpital.
2008 – W stoczni w fińskim Turku zwodowano największy (w tamtym momencie) pasażerski statek świata MS Oasis of the Seas. Potem (w następnym roku) zbudowano w tej samej stoczni statek jeszcze o 5 cm dłuższy bliźniaczy MS Allure of the Seas. Przy maksymalnym obłożeniu, statek może zabrać na pokład 6630 pasażerów i 2160 członków załogi, którzy ulokowani zostają w 2700 kajutach.
22 listopada
1880 – Zmarł James Craig Watson, kanadyjsko-amerykański astronom (ur. 1838). W latach 1863–1879 był dyrektorem Obserwatorium w Detroit. W 1868 napisał podręcznik Theoretical Astronomy. Odkrył w sumie 22 asteroidy. W ramach testamentu utworzył Medal Jamesa Craiga Watsona, nagrodę przyznawaną co trzy lata przez Amerykańską Narodową Akademię Nauk za wkład w astronomię. Asteroida (729) Watsonia została nazwana na jego cześć.
Stefan Bratkowski
1934 –-Urodził się Stefan Bratkowski, polski dziennikarz, publicysta, twórca Studia Opinii, wieloletni przewodniczący Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Legenda polskiego dziennikarstwa, człowiek o nieprawdopodobnej erudycji.
1995 –Premiera filmu Toy Story, pierwszego pełnometrażowego filmu animowanego zrealizowanego całkowicie przy użyciu techniki komputerowej przez firmę Pixar we współpracy z firmą Disney. Osiągnięcie filmowo-techniczne – niewątpliwe, ale czy artystyczne również”? Co kto lubi; ja – nie.
23 listopada
John Wallis
1616 – Urodził się John Wallis, angielski matematyk, logik (zm. 1703). Był profesorem geometrii w Oksfordzie, jednym z założycieli Royal Society; autor dzieła Arithmetica infinitorum, w którym rozpatruje szeregi nieskończone. Operuje pojęciem nieskończoności i nieskończenie małych, choć w sposób niezbyt ścisły; zbliża się do pojęcia granicy. Wallis wprowadził symbol ∞ oznaczający nieskończoność.
1916 – Urodziła się w Swanage Patricia Kathleen Page, angielska poetka, nestorka współczesnej poezji kanadyjskiej. Mieszkała i tworzyła w Victorii, na Wyspie Vancouver (Kolumbia Brytyjska). Autorka wielu tomików poetyckich. Jest też uznaną malarką.
1976 – Francuski nurek Jacques Mayol jako pierwszy zszedł na głębokość poniżej 100 metrów bez aparatu oddechowego. Jacques Mayol (ur. 1 kwietnia 1927, Szanghaj – zm. 22 grudnia 2001, Elba) to nurek francuski, wielokrotny rekordzista świata w tzw. freedivingu. Był zwany „człowiekiem-delfinem”. W 1981 roku został nominowany do nagrody International Awards for Valor in Sports za wytrwałość i dzielność w pokonywaniu nowych granic.
24 listopada
Tak wygląda przejście Wenus na tle tarczy Słońca
1639 – Angielski astronom Jeremiah Horrocks jako pierwszy zaobserwował przejście Wenus na tle tarczy Słońca.
1916 – Zmarł Sir Hiram Stevens Maxim – wynalazca i przedsiębiorca pochodzenia amerykańskiego, w 1880 roku wyemigrował do Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii. Za swe dokonania wyróżniony w 1901 roku tytułem szlacheckim przez królową Wiktorię. Porobił różne wynalazki (np. związane z urządzeniami do wytwarzania gazu świetlnego), ale zasłynął głównie jako wynalazca karabinu maszynowego. Opracował również szereg technologii produkcji nowych gatunków prochu bezdymnego i materiałów kruszących. Skonstruował karabinowe tłumiki dźwięku i płomieni oraz opracował kilka projektów samolotów z silnikiem parowym.
1991 – Zmarł jeden z najwybitniejszych muzyków rockowych, obdarzony niesamowitym trzyoktawowym głosem Freddie Mercury, (właśc. Farrokh Bulsara) frontman i twórca sławnego zespołu Queen (ur. 1946). Jego rodzice, brytyjski urzędnik Bomi oraz Jer Bulsara, byli Parsami z Gudźaratu, czyli wyznawcami zaratusztrianizmu. Mało kto wie, że artysta był dyplomowanym specjalistą z dziedziny grafiki i projektowania, absolwentem znanej szkoły Ealing College of Art. A śpiewać się nigdy nie uczył. Zmarł na grzybicze zapalenie płuc na tle AIDS; o chorobie wiedział od 1987 roku.
Wyszperał
Bogdan Miś
Trochę spóźnione, najserdeczniejsze życzenia urodzinowe dla Pana Stefana Bratkowskiego od czytelnika “od zawsze”. Zdrowia , i mimo wszystko, powodów do uśmiechu.
Dołączam się do życzeń dla p. Bratkowskiego.
A legenda o Tellu dlatego jest tak dokładnie datowana, bo jej fabuła osadzona jest w rzeczywistych wydarzeniach, podobnie jak legenda o Robin Hoodzie. Nazwiska podawane w różnych wersjach tej legendy rzeczywiście występowały w historii, stąd ta “dokładność” 🙂