15.10.2018

Wymuszona przez papieża rezygnacja całego episkopatu Chile, a następnie jego decyzja o wydaleniu ze stanu kapłańskiego dwóch chilijskich biskupów za pedofilię – wyznaczają nowe standardy zwalczania tego przestępstwa przez Kościół.
Usunięcie biskupów, czyli najwyższych kościelnych funkcjonariuszy bezpośrednio podległych papieżowi, stanowi wytyczną, jak należy postępować w przypadku podobnych przestępstw popełnionych również na niższych szczeblach kościelnej hierarchii.
Pogląd, że taka kara jest wyjątkowa, zbyt drastyczna i wykracza poza normy stosowane w świeckich środowiskach zawodowych nie jest uprawniony. W wielu przypadkach ten proces samooczyszczania jest nawet bardziej zaawansowany. W dyplomacji wylatuje się ze służby nie tylko za pospolite przestępstwa, nie mówiąc o zbrodniach takich, jak pedofilia, ale również z powodu kradzieży, oszustwa czy zwykłych przekrętów (np. handlu z wykorzystaniem przysługującego dyplomatom zwolnienia od podatku), a także alkoholizmu. Nie jest to pełny rejestr pogwałcenia statusu dyplomaty; pomijam też konsekwencje wynikające z naruszenia politycznej lojalności, jednak już to przykładowe wyliczenie wystarcza aby dostrzec zbytnią wyrozumiałość w dotychczasowym podejściu Kościoła do podobnych przestępstw.
Standardy pozostawania w służbie zagranicznej nie są odosobnione. Podobnie sprawy wyglądają w innych, wymagających społecznego zaufania zawodach, jak służba zdrowia, edukacja czy sądownictwo. Wszędzie tam dla sprawców pospolitych przestępstw, zwłaszcza tych, które są wymierzone przeciwko zdrowiu i życiu innych ludzi, nie może być miejsca.
Zmiana nastąpiła też w Polsce i znalazła wyraz w bezprecedensowym wyroku sądu przeciw księdzu-pedofilowi, z uznaniem odpowiedzialności finansowej nie tylko bezpośredniego sprawcy, lecz także zatrudniającej go instytucji kościelnej. To również wyznacza nowe standardy, które, zastosowane zwłaszcza w przypadku zaniechania lub tuszowania przestępstw przez przełożonych, mogą znacząco wpłynąć na skuteczność zwalczania pedofilii przez sam Kościół, który, co jest widoczne, stara się uniknąć materialnej odpowiedzialności za przestępstwa księży.
